IEC 61439 Standartı, AG Ürün ve panolarıyla ilgili en güncel IEC standartıdır. Bu standartın yayınlanmasındaki temel amaç konuyla ilgili önceki 60439 standartında yaşanılan karışıklıkların giderilmesidir.
2009 yılına kadar kullanılan IEC 60439 standartı, yine bu yıl yayınlanan IEC 61439 standartıyla birlikte 2014 yılına kadar kullanılmakla birlikte, bu tarihten sonra yerini tamamıyla IEC 61439 standartına bırakmıştır.
Bu standart temel olarak,
- IEC 61439-1: Genel kuralları içeren kısım,
- IEC 61439-2: Alçak gerilim anahtarlama ve kontrol ünitelerini tanımlayan kısım,
- IEC 61439-3: Dağıtım Panolarını içeren kısım,
- IEC 61439-4: Şantiye sahalarındaki üniteler (ACS) için belirli özellikler,
- IEC 61439-5: Şebekelerdeki güç dağıtımı ile ilgili üniteler için belirli özellikler,
- IEC 61439-6: Busbar kanal sistemleri için belirli özellikler olarak 6 bölümden oluşur.
IEC 61439 Standartı ile gelen değişiklikler
Tip test kavramı yerine doğrulama testi kavramını getiren IEC 61439 standartıyla gelen en önemli değişiklik, bu standart çerçevesinde pano tasarım doğrulaması ve tasarımın uygunluğunun da orjinal üretici tarafından doğrulama sorumluluğunun kesin hatlarla belirlenmiş olmasıdır. Bir başka deyişle bu güncel standart ile pano tasarımı pano üreticileri tarafından yapılıyorsa pano üreticileri de orjinal üretici kadar kendi imalatlarından sorumludur.
Bu standartla gelen önemli değişikliklerden biri de IEC 61439-1 Annex D’de belirtilen doğrulama şartlarından; korozyon dayanımı, izolasyon malzemesi özellikleri, ısı dayanımı, UV ışınları dayanım, kaldırma, mekanik çarpışma ve etiketleme doğrulamaları önceki versiyonda yer almamasıdır. Testler bunlara ek olarak IEC 60439-1(8.1.1.)’de açıklanan diğer testleri de içermektedir.
Bu testler aşağıdaki tablodan görüleceği gibi bu standartla istenmeye başlanan (10.2’de belirtilen) testler dışında IEC 60439 ile büyük ölçüde benzemektedir.
Ek olarak istenen sıcaklık artış testleriyle ilgili özel bir durumu da belirtmekte yarar var. Sıcaklık artış testleri;
1. Fonksiyonel birimler, ana ve dağıtım baraları ve tüm sistemi yalnız başına,
2. Fonksiyonel birimleri ayrı ana ve dağıtım baralarını içeren tüm sistem ayrı yalnız başına ve
3. Fonksiyonel birimler ve ana ve dağıtım baralarını ayrı ayrı, ek olarak tüm sistem yalnız başına dikkate alarak istenmektedir.
Sonuç olarak bu son standart, önceki ilgili standart IC 60439 karşısında önemli değişiklikleri içermektedir. Yeni standart ile değerlendirmelerde genel parçalar ile özel bölümler birbirinden net biçimde ayrılmaktadır. “Original Manufacturer” ve “Assembly Manufacturer” gibi yeni tanımlamalar yapılmakta ve yeni testleri içermektedir.
Bu yeni konsept tamamen TTA ve PTTA tanımlamaları yerine; hesaplama/ölçüm ve tasarım kuralları başlıkları altında değerlendirmeler sunarak konuyla ve sorumluluklarla ilgili çelişkili bölümler tamamıyla gidermektedir.
Kaynak: Elektrik Mühendisleri Odası ve www.library.e.abb.com